Mentoring – geneza
Z genezy mentoringu wynika jego istota a co za tym idzie definicja.
Mentoring jest tak stary, jak ludzkość, a jego naturę oraz istotę relacji mentor – podopieczny można odnaleźć chociażby w do dzisiaj zachowanych źródłach literackich, pochodzących z czasów na długo przed naszą erą.
Od około 35 lat mentoring wykorzystywany jest w nowych zastosowaniach, przy czym, jego mechanizm i zasady od wieków pozostają takie same.
W latach 80-tych XX wieku został zastosowany jako narzędzie wsparcia menedżerów zarządzających w USA. W tej formie trafił na rynek europejski.
Samo słowo pochodzi z mitu opisanego w „Iliadzie”, w którym to Odyseusz wyruszając pod Troję poprosił starszego mędrca, imieniem Mentor o opiekę nad żoną i synem podczas swojej nieobecności. Mentor miał za zadanie wychować, nauczać i doskonalić syna Odyseusza – Telemachusa.
Obecnie mianem mentora określa się osobę o rozwiniętych kompetencjach, godną zaufania i będącą, podobnie jak mistrz, wzorem do naśladowania. Często też nazywamy tak kogoś, kto wywarł na nasze życie duże piętno, był inspiracją i wsparciem.
Mentoring – definicja
Istnieją różne definicje i podejścia do mentoringu i trudne jest wybranie jednej definicji, która będzie obowiązująca. Poniżej przedstawione są różne definicje mentoringu z literatury specjalistycznej, na podstawie których można wyszczególnić cechy wspólne charakteryzujące mentoring:
“Pomoc jednej osoby dla drugiej w dokonaniu istotnych zmian w wiedzy, pracy lub myśleniu.”
Megginson & Clutterbuck, 2010; za: Meginnson i in.,2010.
„Poufna relacja między dwojgiem ludzi, w ramach której mogą mieć miejsce eksperymenty, wymiana doświadczeń i nauka oraz rozwijane są umiejętności, wiedza i intuicja.”
Mumford;1993; za: Megginson i in., 2010
„Pomoc ludziom w stawaniu się takimi, jakimi chcą się stać.”
E. Parsloe & M. Wray, 1992; za:Meginnson i in., 2010
Na podstawie powyższych definicji można wyodrębnić części wspólne, definiujące mentoring:
Tematyka pracy podczas mentoringu jest szeroka, można pracować zarówno nad rozwojem umiejętności, jak i wiedzy.
Mentoring, definicja według Forum Mentorów
Według definicji Forum Mentorów – mentoring to szczególny rodzaj wsparcia, który jest efektem długotrwałej partnerskiej relacji pomiędzy stronami zaangażowanymi w proces. Opiera się na inspiracji, stymulowaniu i przywództwie. Obejmuje coaching, bezpośrednią pomoc w rozwoju, doradztwo i nieformalną wymianę informacji. Polega głównie na tym, by mentorowany, poprzez wsparcie mentora rozwijał swój potencjał i kompetencje.
Mentoring to jedna z najefektywniejszych, bo nastawionych na praktykę metod nauki, z powodzeniem wykorzystywana w środowiskach: biznesowym, akademickim, czy obywatelskim. Mentoring wykorzystuje metody coachingu, dzielenia się doświadczeniem i treningu edukacyjnego.
„Jeśli chcesz gdzieś dojść, najlepiej znajdź kogoś, kto już tam doszedł.”
Robert T. Kiyosaki
Kim jest mentor?
Mianem mentora określa się osobę, która dzięki swoim kompetencjom i doświadczeniu w danej dziedzinie jest wzorem do naśladowania i nauczycielem umiejącym tę wiedzę przekazać. Mentor asystuje osobie mentorowanej wspierając jej rozwój (osobisty i zawodowy) i wykorzystując w tym celu przede wszystkim swoją wiedzę, know-how oraz swoje bogate doświadczenie zawodowe i osobiste.
Według Davida Clutterbucka mentor to człowiek doświadczony, który chce podzielić się swoją wiedzą z kimś o skromniejszym doświadczeniu, w relacji charakteryzującej się wzajemnym zaufaniem.
Mentor to przede wszystkim źródło niezapisanej (nieformalnej) wiedzy, autorytet i wzór do naśladowania. Człowiek spójny, uporządkowany wewnętrznie, działający według tego, jak mówi i myśli, osoba, z którą chętnie się rozmawia i którą chętnie pyta się o zdanie.
To ktoś, kto potrafi patrzeć na ludzi i ich działania (procesy) w szerokim kontekście, potrafi analizować, rozmawiać, słuchać, stawiać pytania prowadzące do zrozumienia i wyjaśnienia zachowań, ale samemu nie odpowiadając na nie. Mentor prowokuje bowiem podopiecznego do samodzielnego szukania odpowiedzi.
Mentor to także ktoś, kto ma energię (siłę) wewnętrzną i umiejętność przekazywania jej. To również dobry przywódca, który ma zdolność motywowania mentorowanych, wzmacniania poczucia ich własnej wartości. Jednocześnie potrafi inspirować i zachęcać do szukania nowatorskich rozwiązań tak w biznesie jak i w życiu osobistym. Cechuje go empatia – umiejętność postawienia się w sytuacji osoby mentorowanej oraz bezstronność, ale również stawianie wymagań. Posiada umiejętności sprawiedliwej oceny, wnikliwej obserwacji i wyciągania wniosków. Dobrego mentora charakteryzuje również ciekawa osobowość, sukcesy, pasja i postawa przedsiębiorcza. Umie stawiać sobie cele w życiu i z determinacją dąży do ich osiągnięcia.
Definicja mentora według Forum Mentorów
Według definicji Forum Mentorów – mentor to przewodnik, który inspiruje, doradza, konsultuje i wspiera mentorowanego w osiąganiu jego celów. Dzieli się swoją praktyczną wiedzą i doświadczeniem oraz buduje relację z mentorowanym opartą na szacunku i zaufaniu.
“„Mentor jest busolą i mapą – ale nie zastępuje mentorowanego w decyzjach czy i gdzie iść, a także jak podróżować.”
Przeczytaj więcej o mentoringu w publikacji wydanej przez Fundację Forum Mentorów:
Ilustracje: Katarzyna Golcz
Treści i grafiki chronione prawem autorskim. Kopiowanie zabronione.